Η πηγή ζωής του οικοσυστήματος και όλων των οργανισμών 🌍

Όταν ακούς την λέξη ‘’πηγή’’ της ζωής τι σου πρωτοέρχεται στο μυαλό;

Ποιο συστατικό άραγε πρέπει να είναι απαραίτητα παρών για να υπάρξει ζωή και επιβίωση;

Για να κάνω την ερώτηση πιο εύκολη.. σκέψου αυτό:

Ποιο είναι το επικρατέστερο στοιχείο όπου δομεί το ανθρώπινο σώμα ;...

Με το που ακούμε την λέξη ανθρώπινο σώμα, το πρώτο στοιχείο που πρέπει να μας έρχεται στο μυαλό είναι το νερό!

 Από νερό αποτελείται το μεγαλύτερο μέρος του οργανισμού μας!

Η συνολικής μας υγεία από τα μικροσκοπικά μας κύτταρα, το δέρμα μας, τα ζωτικά μας όργανα μέχρι και το αίμα μας εξαρτώνται από το νερό. 

Πως όμως το νερό επηρεάζει σε τόσο μεγάλο βαθμό το σώμα μας; 

Το ακόλουθο άρθρο θα περιγράψει τον ρόλο του νερού από μια οπτική που δεν έχεις ξανακούσει ποτέ… 

Είσαι έτοιμος για ανακάλυψη;

• Ας εξερευνήσουμε το σώμα μας

Ο ανθρώπινος οργανισμός αποτελείται κατά περίπου 60% από νερό, και αυτό το υγρό αποτελεί τον κύριο διαλύτη όλων των βιολογικών διεργασιών που συμβαίνουν μέσα μας. Δηλαδή περισσότερο από το μισό του σώματός μας αποτελείται από νερό! Αυτό συμπεριλαμβάνει τα κύτταρα μας, τους ιστούς, τα όργανα, και όλα τα βιολογικά υγρά που υπάρχουν μέσα μας (αίμα, ούρα, κ.α.)

Μια σημαντική πληροφορία που πρέπει να λάβουμε υπόψη είναι ότι το νερό μέσα στο σώμα μας υπόκειται σε διαρκείς μεταβολές. Κάθε φορά που αναπνέουμε, ιδρώνουμε, κινούμαστε ή ακόμη και απλώς κοιμόμαστε αποβάλλουμε υγρά από τον οργανισμό μας. Ως εκ τούτου, είναι απαραίτητο να διατηρούμε το επίπεδο του νερού στο σώμα μας σε ισορροπία, ώστε να αποφύγουμε την αφυδάτωση.

Για να διατηρηθεί όμως το νερό μέσα στο σώμα μας σε καθαρή κατάσταση, επιβάλλονται διάφορες διαδικασίες φιλτραρίσματος. 

Ποιο ζωτικό όργανο όμως φιλτράρει το νερό μέσα μας για να είναι πάντα καθαρό;

Τα νεφρά είναι ένα ζευγάρι μικρών, αλλά πανίσχυρων οργάνων που αναλαμβάνουν τον ρόλο του φυσικού καθαριστικού συστήματος του σώματός μας. Είναι υπεύθυνα για το φιλτράρισμα του αίματος, την αποβολή των αποβλήτων και των τοξινών που συσσωρεύονται στον οργανισμό μας. Επιπλέον, διατηρούν την ισορροπία των ηλεκτρολυτών, ρυθμίζουν την πίεση του αίματος και βοηθούν στην παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων κ.α.

Τα νεφρά μας χρειάζονται αρκετή ποσότητα νερού για να λειτουργούν αποτελεσματικά. Όταν παρέχουμε αρκετό νερό στον οργανισμό μας, βοηθάμε τα νεφρά να διατηρούν το φιλτράρισμα τους σε υψηλά επίπεδα και να αποτρέπουν την ενδεχόμενη συσσώρευση τοξινών. Αντίθετα, όταν αντιμετωπίζουμε αφυδάτωση, οι νεφροί μας δυσκολεύονται να εκτελέσουν τα καθήκοντά τους, και εμφανίζουν αυξημένους τους νεφρικούς δείκτες.

• Ποιοι είναι οι νεφρικοί δείκτες και γιατί έχουν τόσο μεγάλη βιολογική σημασία;

Οι νεφρικοί δείκτες είναι σημαντικά μέτρα που χρησιμοποιούνται για να αξιολογηθεί η λειτουργία των νεφρών μας. Αποτελούν μια πολύτιμη πληροφορία για τους ιατρούς, καθώς βοηθούν να διαπιστωθεί εάν τα νεφρά μας λειτουργούν κανονικά ή εάν υπάρχουν προβλήματα υγείας που αφορούν αυτά τα σημαντικά όργανα. Οι βασικοί νεφρικοί δείκτες περιλαμβάνουν :

Κρεατινίνη: Η κρεατινίνη είναι ένα από τα κύρια απόβλητα που παράγονται από τον μυϊκό μεταβολισμό και μεταφέρεται μέσω του αίματος στα νεφρά για εξάλειψη. Ωστόσο, αν η λειτουργία των νεφρών επηρεάζεται από οποιαδήποτε παθολογία, η κρεατινίνη αυξάνεται στο αίμα, υποδεικνύοντας πιθανό πρόβλημα με τη νεφρική λειτουργία.

Ουρία: Η ουρία είναι ένα από τα τελικά προϊόντα του μεταβολισμού των πρωτεϊνών και παράγεται από το ήπαρ. Στη συνέχεια, μεταφέρεται στα νεφρά, όπου εκκρίνεται μέσω της ούρησης.

 Αυτοί οι δείκτες παρέχουν σημαντικές πληροφορίες για την υγεία των νεφρών και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη διάγνωση, την παρακολούθηση και την αντιμετώπιση ποικίλων νεφρικών ή άλλων παθήσεων. Επιπλέον, ο τακτικός έλεγχος αυτών των δεικτών είναι ιδιαίτερα σημαντικός, καθώς μας επιτρέπει να ανιχνεύουμε εγκαίρως πιθανά προβλήματα και να παρέχουμε την κατάλληλη φροντίδα για να διατηρήσουμε τα νεφρά μας υγιή και λειτουργικά.

Η σπουδαιότητα της ενυδάτωσης δεν τελειώνει εδώ όμως….

Εκτός από την κρεατινίνη και την ουρία, τα νεφρά είναι υπεύθυνα για το φιλτράρισμα και τη ρύθμιση πολλών άλλων ιχνοστοιχείων και ηλεκτρολυτών στο αίμα, τα οποία είναι απαραίτητα για την ομαλή λειτουργία του οργανισμού μας. 

Ορισμένα από τα κυριότερα ιχνοστοιχεία που φιλτράρονται από τα νεφρά είναι: Κάλιο (Potassium), Νάτριο (Sodium), Ασβέστιο (Calcium), Μαγνήσιο (Magnesium) 

Αυτοί οι ηλεκτρολύτες ρυθμίζουν την νευρική δραστηριότητα των κυττάρων μας και είναι απαραίτητοι για την κανονική λειτουργία των καρδιάς, των μυών και του νευρικού συστήματος. Επίσης επηρεάζουν την κατανομή των υγρών στο σώμα μας, την πίεση του αίματος, την υγεία των οστών και των δοντιών μας, όλες τις μεταβολικές διεργασίες (διάσπαση τροφής, απορρόφηση θρεπτικών στοιχείων) και πολλά άλλα…

Δηλαδή όλες οι σωματικές λειτουργίες για να παραμείνουμε υγιείς στην ζωή ελέγχονται και ρυθμίζονται από ένα κοινό γνώμονα: το ΝΕΡΟ.

Με άλλα λόγια το νερό είναι η πηγή της ζωής για όλους τους έμβιους οργανισμούς και κατ'επέκταση των οικοσυστημάτων που ζούμε!

Συναρπαστικό;

• Γιατί υπάρχουν όμως τόσοι ανάμεσά μας που πίνουν ελάχιστο νερό και επιβιώνουν;

Στην καθημερινή ζωή, πολλοί άνθρωποι δεν δίνουν την απαιτούμενη προσοχή στην κατανάλωση νερού, αφού νιώθουν χορτασμένοι ή δεν έχουν ιδιαίτερη δίψα. Ωστόσο, αυτή η αίσθηση μπορεί να είναι μια παραπλάνηση του σώματος, καθώς δεν αντιλαμβανόμαστε πάντα την πραγματική ανάγκη μας για ενυδάτωση. Η έλλειψη επαρκούς υδροδότησης φθείρει τον οργανισμό μακροπρόθεσμα, καθώς το νερό αποτελεί τον βασικότερο παράγοντα για τη σωστή λειτουργία του.

Ο ανθρώπινος οργανισμός διαθέτει ομοιοστατικούς μηχανισμούς που στοχεύουν στο να διατηρούν μια ισορροπημένη κατάσταση. Αυτό σημαίνει ότι το σώμα μας προσπαθεί να διατηρεί την υδρό-ηλεκτρολυτική ισορροπία, ανεξάρτητα από την ανεπάρκεια κατανάλωσης νερού. Οι νεφροί μας είναι ένα πανίσχυρο όργανο που προσαρμόζεται ανάλογα με τις συνθήκες για να διατηρήσει την ιδανική ισορροπία. 

Δηλαδή στην περίπτωση αφυδάτωσης οι νεφροί ‘’ρίχνουν’’ τις ανάγκες του οργανισμού ώστε να ολοκληρωθούν όλες οι σωματικές απαιτήσεις με τα λιγοστά αποθέματα. Πιο συγκεκριμένα οι νεφροί αναλαμβάνουν τον ρόλο του "διασώστη" για να καλύψουν τις ανάγκες του οργανισμού, παρά το γεγονός ότι διαθέτουν μόνο λίγο νερό για να ολοκληρωθούν όλες οι σωματικές απαιτήσεις. Παρόλο που αυτή η διαδικασία επιβαρύνει τα νεφρά, είναι αρκετή για να μας κρατήσει ζωντανούς!

Ωστόσο, είναι προφανές ότι η αφυδάτωση έχει αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία μας και μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την διάθεση , την κλινική εικόνα και την εμφάνισή μας. Σίγουρα θα έχεις παρατηρήσει ότι οι άνθρωποι που ενυδατώνονται συχνά και διατηρούν την ιδανική υδρο-ηλεκτρολυτική ισορροπία έχουν πιο λαμπερό δέρμα και μαλλιά, δείχνουν πιο νέοι, έχουν πιο "σφιχτούς" μύες και σώματα, και αισθάνονται πιο ενεργητικοί.

• Το αίσθημα της δίψας ΔΕΝ είναι το κατάλληλο μέτρο για την πρόσληψη νερού!

Παρά το γεγονός ότι η αντίληψη της δίψας είναι ένας βασικός παράγοντας που μας καθοδηγεί για την κατανάλωση νερού, δεν πρέπει να αγνοούμε τη σημασία της επαρκούς υδροδότησης για την υγεία μας. 

Στην πραγματικότητα όταν αρχίζουμε και αισθανόμαστε το αίσθημα της δίψας το σώμα μας βρίσκεται ήδη σε αφυδάτωση! 

Αντίθετα ακολουθώντας μια ισορροπημένη διατροφή (διότι και στα τρόφιμα υπάρχει νερό) και πίνοντας αρκετό νερό, στηρίζουμε τους ομοιοστατικούς μηχανισμούς του σώματός μας και εξασφαλίζουμε την ομαλή λειτουργία των οργάνων, συμπεριλαμβανομένων των εξαιρετικά σημαντικών νεφρών μας.

• Υπάρχουν συστάσεις για το νερό;

Κάποια σημάδια που μας προειδοποιούν για πιθανά προβλήματα με τα νεφρά είναι η ούρηση με βαθύ κίτρινο χρώμα, η επίδειξη κόπωσης και αδυναμίας, ο πόνος στη μέση ή στην περιοχή της πλάτης και οιδήματα στα πόδια και στα άκρα, κ.α. Εάν αντιληφθούμε οποιαδήποτε από αυτά τα συμπτώματα, θα πρέπει να επισκεφτούμε έναν Μικροβιολόγο Ιατρό και να ελέγξουμε την κατάσταση των νεφρών μας με εξετάσεις.

Οι συστάσεις στην πρόληψη νερού δεν ισχύουν. 

Ο λόγος είναι οτι όπως προαναφέραμε το νερό ρυθμίζει και τροφοδοτεί τα σώματα μας και τις συνήθειες που εμείς έχουμε. Τέτοια δεδομένα είναι πολύ εξατομικευμένα και δεν είναι ίδια ή πανομοιότυπα με τους γύρω μας.

Επίσης οι συστάσεις για την ημερήσια κατανάλωση νερού διαφέρουν ανάλογα με την ηλικία, το φύλο, το επίπεδο δραστηριότητας και τις κλιματικές συνθήκες, κ.α. 

Ωστόσο, υπάρχουν κάποιες γενικές κατευθυντήριες γραμμές που μπορούν να βοηθήσουν:

Ενήλικες: Συνήθως συνιστάται να πίνουν περίπου 3,5 λίτρα νερό κάθε μέρα για άνδρες και περίπου 2,5 λίτρα για γυναίκες.

Παιδιά: Η κατανάλωση νερού για τα παιδιά μπορεί να ποικίλλει ανάλογα με την ηλικία τους, αλλά κατά γενικό κανόνα προτείνεται να πίνουν περίπου 2 λίτρα νερού ημερησίως.

Εγκύους και θηλάζουσες: περίπου 3 λίτρα ή περισσότερο ανά ημέρα.

Άσκηση: περίπου  4-5 λίτρα αναλόγως το άθλημα, η κατανάλωση νερού πρέπει να αυξάνεται για να αντισταθμιστούν οι απώλειες υγρών μέσω του ιδρώτα

Κλείνοντας πρέπει να θυμάστε οτι για την αποφυγή αδυναμίας, πονοκεφάλων, αρτηριακής υπέρτασης ή υπότασης, μυϊκών κραμπών, ακούσιων μυϊκών συσπάσεων, κ.α. το μυστικό είναι η επίτευξη της υδρο-ηλεκτρολυτικης ισορροπίας .

Αν αντιμετωπίζετε παθολογικά προβλήματα όπως έντονους καρδιακούς χτύπους εν ώρα αδράνειας, παθολογική αρτηριακή πίεση, ζαλάδες , πόνους στην μέση ή στην άνω πλάτη… Μην διστάσετε να επισκεφτείτε το Ιατρικό μας πολυχώρο για να σας δώσουμε μια εξατομικευμένη γνωμάτευση στις μοναδικές σας ανάγκες!

Πριν ακολουθήσετε οποιεσδήποτε νέες διατροφικές πρακτικές ή πρόγραμμα πόσης νερού, συνιστάται να συμβουλευτείτε έναν γιατρό ή διατροφολόγο.

Αυτό το κείμενο έχει ενημερωτικό σκοπό και δεν αποτελεί Ιατρική γνωμάτευση. Αν επιθυμείτε Ιατρική γνωμάτευση μην διστάσετε να μας επισκεφτείτε εδώ.

*Απαγορεύεται η αναδημοσίευση του κείμενου χωρίς την συγκατάθεση μας

Αρθρογράφος: Γαλλίκας Νικήτας - Διαιτολόγος & Διατροφολόγος